Krisi honek gizarte osoarentzat kalitatezko irakaskuntzak dakarren garrantzia eta lana erakutsi du. Horregatik, AZP osoaren eta irakasle eta ikertzaileen ahalegina berresten dugu, askotan baldintza zailetan egiten baitute beren lana. Memorietan ezarritako gaitasunak eskuratzen ari direla ziurtatzen ari gara, nahiz eta kasu gehienetan ekipo eta azpiegitura propioekin egin behar den, egoera konplexuetan, bai ikuspuntu teknikotik (pertsona guztiek ez dituzte sistema informatiko egokiak), bai lan-ingurunearen ikuspegitik (lana eta familia uztartzea eta bizitza pertsonala uztartzea). Halaber, agerian utzi nahi dugu AZP egiten ari den lan sendoa, kudeaketa-arloan eta unibertsitate-komunitateari laguntzeko zerbitzuetan, hala nola informatika-zerbitzuetan, unibertsitate-komunitateari ematen zaion arretan eta kudeaketa-prozesuen birtualizazioan.

Gure ustez, Unibertsitate Publikoaren digitalizazioa eskolak online ematea baino gehiago da, azpiegitura sendoak eta prozedura eta metodologia espezifikoak behar dira. Beraz, prozesu hori ezin da zero kostutan egin. Hori aurrera eramateko finantzaketa egokia eskatu behar da. Hain prozesu garrantzitsua ezin da inprobisatu.

Asko kezkatzen gaitu aurrez aurrekoa ez den ebaluazioak. Kalitatea ebaluatzeko agentziek (ANECA eta agentzia autonomikoak) irakaskuntza-fitxak aldatzeko epe oso murriztaileak planteatu dituzte. Hori guztia online ebaluazioaren segurtasun juridikoari buruz zalantza handiak dauden egoeran. Kezka bera zabaltzen da EBAUren ospakizunera.

Gure lan-baldintzen aldaketa bat egiaztatu dugu, batez ere gainkargarena (bolumena, zeregin berriak, ordutegi desarautua), eta gehienetan norberaren baliabideak erabiliz. Nahasten ari dira telelana, Europako zuzentarau batek arautua, urrutiko lanarekin, E.T.-k arautua, hau guztia unibertsitateetako langileak ere gaixotzen diren eta beste batzuen zainketetan parte hartzen duten testuinguru batean.

Irakaskuntzak kezkatzen gaituen, hainbeste edo gehiago ikerketak kezkatzen gaituen. Ikertzaileen finantzaketari eustea eta kontratuak luzatzea funtsezko pieza da bizitzen ari garen egoera gainditzeko. Osasun-krisi honek agerian uzten du herrialdeko I+G+b ehuna sustatzeko beharra, etorkizuneko erronkei arrakasta-berme handiagoekin aurre egin ahal izateko.

Krisia arintzen laguntzen ari gara, gure lan plusarekin, baina ez gaude prest erabakiak hartzetik baztertuak izateko. Horietan parte hartzea eskatzen dugu, maila guztietan (estatukoa, autonomikoa, unibertsitatekoa).

Horren ondorioz, ez gaude ados krisi garaian erabakiak hartzeko eramaten ari den moduarekin, eredu gerentzial bati baitagokio (Ministerioa, autonomia-erkidegoa eta unibertsitateak, denak goitik behera). Soberan daude pertsona bakarreko erabakiak, opakutasuna, jarrera kontrolatzaile eta autoritarioen indartzea, eta errektoregaien erabakiak eta komunikazioak beren unibertsitate-komunitateetara bidaltzea. Hezkuntzako arduradunek sindikatuekin kontatu behar dute.

Izan ere, guk, "Bizkarra harrotzen dugu", lehentasunak, prozedurak, agertokiak eta denborak negoziatu nahi ditugu. CCOOetik premiazkoa eta garrantzitsua bereizteko gaude, eta epe ertaina eta luzea bistatik ez galtzeko. Zerbitzu publikoen eta zientziaren garrantzia erakusten ari den egoera historikoa bizi dugu. Testuinguru horretan, sindikatuen zeregina garrantzitsua eta premiazkoa da. Eszenatokia ezin da ustekabekoa izan, desantolaketa saihestea garrantzitsua da, baina are gehiago adostasunetik abiatuta finkatzea, eta ez inposaketatik.

CCOOk honako proposamen hauek egin ditu:

1- Maila desberdinetako unibertsitate-agintarien, gizarte-eragileen eta ikasleen ordezkarien elkarrizketa eta hausnarketa sosegatua, oraingo ikasturtea amaitzeko moduari eta behin-behinekotasunari buruz, eta horrek datorren ikasturteari dagokionez dituen inplikazio eta ondorioei buruz, salbuespenezko egoeraren iraupenaren zenbatespenak kontuan hartuta.

2- Ekaineko edo uztaileko ebaluazio-deialdiaren izaera ez-presentziala birpentsatzea. Aldagai desberdinak daude: a) osasun-larrialdiaren bilakaera; b) erkidegoetan hartzen dituen erritmoak; c) ingurune akademikoen aniztasuna: azken ikasturteetako irakasgaiak, praktiken karga handiarekin (klinikak, laborategiak, etab.); d) titulazio profesionalizatzaileak, etab.

Kontuan hartu behar da ebaluazioa administrazio-egintza bat dela, berme juridiko batzuk eskatzen dituela, eta gaur egun eskuragarri dauden plataforma teknologiko batzuek ez dutela autentifikazio-segurtasun nahikorik eskaintzen.

Hainbat aukera daude, hala nola ebaluazio-aldiak zabaltzea eta hurrengo ikasturtearen hasiera birkonfiguratzea, matrikula-aldi berriak barne.

EvAU ahalik eta berme handienekin ospatu behar da, aukera-berdintasunik eza saihestuz eta ekitateari lagunduz. EvAUk ebaluazio-irizpideen arteko aldeak zuzentzen ditu ikastetxeen artean, eta graduetan sartzeko kalifikazio bidezkoagoa ezartzen du, plaza-mugarekin.

3- Garatzen ari garen irakaskuntza-jardueren eta jarduera akademikoen baliozkotasuna ziurtatzeko tresna argiak eta berme juridikoak. Eskaera hori kalitate-agentzietara ere zabalduko da, beren eskumenen esparruan (segurtasun juridikoa, agertoki desberdinen eta izan daitezkeenen diseinua, etab.).

Bereziki, funtsezkoa da urrutiko ebaluazioa nola egingo den argitzea, azkenean sistema hori aukeratzen bada. Paperari buruzko proposamen errazak egiten ari dira, baina ezartzeko eta gauzatzeko zailak direnak, segurtasunari eta autentifikazioari buruzko alderdi guztiak barne. Larrialdi egoera puntuala izango da, baina haren ondorioak ez.

Kalitate-agentziak azterketa-planetan beharrezkoak diren aldaketak egiteko ezartzen ari diren epeak luzatu behar dira, eta, gure ustez, epe horiek gehigarri gisa hartu behar dira.

4- Negoziazioaren kulturari berriro heltzea: erabakiak hartzerakoan gardentasun eta parte-hartze handiagoa eskatzen dugu. Leialtasunez laguntzeko konpromisoa hartzen dugu.

Lan-baldintzak negoziatzea, gertatzen ari den lan-gainkarga dela eta. Egoera horrek ezin du justifikatu eskubideen galera (ordutegi desarautuak, bizitza pertsonala eta familiarra uztartzea eta abar).

Bizitza pertsonala eta familia-bizitza uztartzea ahalbidetuko duten lan-planak uneoro aplikatzeko behar diren neurriak sustatzea, ordutegi-egiturak zereginetan edo proiektuetan oinarritutako beste batzuetara aldatuz.

Laneko arriskuen prebentzioko ordezkarien bidezko parte-hartzea babestea, Segurtasun eta Osasun Batzordeen bidez, lan-ingurunean osasuna babesteko bide bakar gisa, salbuespenezko testuinguru horri lotutako gainkarga, antsietatea eta estresa ulertuta.

5- Unibertsitate publikoetan enpleguari eustea; horretarako, ministerio-dekretu bidez, 2020-21 ikasturtea amaitu arteko luzapen automatikoak emango zaizkie irakasle eta ikertzaileen aldi baterako langileei eta ikasturte hau amaitzen duten AZPko bitartekoei, datorren ikasturtean funtzionamendu-baldintza egokietan aurre egin ahal izateko. Aurreko krisian jasandako murrizketen ondorioz gehiegizko prekarietatearekin amaitzeko aurrera egin behar da, enplegu publikoaren eskaintzei eutsiz, birjarpen-tasak kenduz eta unibertsitateko langileen behin-behinekotasuna eta prekarietatea gutxituko duten eskaintza berriak eginez.

6- Abian den ikerketaren babesa, kasu askotan berriz hasi beharko dena, eta, horregatik, kontratu eta proiektuetarako luzapenak birplanteatu behar dira, eta Zientzia eta Teknologia Ministerioaren 2019ko deialdia ahalik eta azkarren ebatzi. Herrialde berritzaileak bakarrik dira gai etorkizuneko erronkei aurre egiteko, herritarren ongizatean eta berdintasunean atzerapausorik jasan gabe. Ez dugu ezer ikasiko krisi honetaz, ez badugu ulertzen zerbitzu publikoetan egindako murrizketek ez digutela utziko ongizate-estatu bat behar bezain sendoa izaten, krisia gainditzeko eta etorkizuneko beste batzuetan kalteberak izatea saihesteko.

7- 11/2020 Legegintzako Errege Dekretuaren 12. eta 13. xedapen gehigarrietan ezarritako ikerketa-kontratuen luzapenak ez dira nahikoak. Beharrezkoa da erreferentzia gisa OPIek eta, bereziki, CSICek egindako analisia hartzea. Kontratuen luzapenek zabalagoak izan behar dute, irakaskuntza eta ikerketa lanei eutsiko zaiela ziurtatzeko, bai ikasturte honetakoa, bai datorrena. Era berean, egoera horrek ondorioak ditu doktore-tesiak gordailutzeko eta defendatzeko epeetan, eta horiek lehentasun osoz babestu behar dira, baita Zientziaren Legearen deialdietan jasotako beste eskubide batzuetatik ere (nazioarteko mugikortasuna, laguntzak, etab.), ezin baitira urratu.

8- 11/2020 Legegintzako Errege Dekretuaren 49. artikulua ("erakunde autonomoen eta Estatuko sektore publikoa osatzen duten beste erakunde batzuen eskuragarritasun likidoak") osasun-sistemako eta I+G sistema publikoko organismoei ez aplikatzeko eskaera.

9- Egoera ahulean dauden ikasleen eten digitalak identifikatzea eta arintzea.

10- Ministerioaren beka-politikak erreformatzea datorren ikasturterako, ikasketen eskakizunei eta beka orokorren izaerari berari dagokienez, ikasketetan ekitatea bermatzeko. Beken baliogabetzeak ezabatu behar dira, dirua itzultzeko betebeharrarekin, eskatutako arrakasta-mailara iritsi ez denean eta bekaren diruaren iruzurrezko erabilera egin dela kontuan hartuta, porrot hori azaltzen duten arrazoi asko egon daitezkeenean. 2020/2021 ikasturtean beka lortzeko baldintza ekonomikoak ezin dira soilik 2019ko PFEZari buruzkoak izan, familia askok egoera ekonomikoa nabarmen aldatu dutelako.

11- Irakasgaiak errepikatzeagatiko zigor ekonomikoa kentzea, salbuespenezko egoera horretan arrakasta edo porrot handiena etxean dauden bitartekoen eraginpean egon daitekeelako (ikasteko espazioa, baliabide informatikoak eta bibliografikoak, isolatzeko eta kontzentratzeko aukera, besteak beste), ezin baita liburutegietara edo ikasketa-geletara sartu, eta horrek kalte egiten die errenta-gaitasun txikiagoa duten familietako ikasleei.

12- Plan Digital bat diseinatzen lagundu nahi dugu, unibertsitate publikoen konpetentzia digitalak hedatzeko, bitartekaritzarik gabeko pertsonen arteko interakzioaren potentzialtasuna eta presentzialtasunaren aberastasun guztia galdu gabe.

CCOOn lan egiten dugu inor atzean gera ez dadin: ikaslerik ez, aldi baterako langilerik ez, eta etorkizuneko enplegagarritasuna, lan baldintzak eta Unibertsitateari zerbitzu publiko gisa eustea okertu ez daitezen.

CCOOk Unibertsitate Publikoak dagozkion zereginak egiten jarraitu ahal izateko apustua egin du: irakaskuntza, Ikerketa eta Berrikuntza, plantilla-murrizketarik gabe, EPEak mantenduz eta akordioak luzatuz, lanpostu finkoak zein behin-behinekoak mantentzeko.